امروز: شنبه 12 آبان 1403
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
لینک دوستان
بلوک کد اختصاصی

شهر تهران واكوسیستم طبیعی آن جهت اوقات فراغت

شهر تهران واكوسیستم طبیعی آن جهت اوقات فراغت دسته: جغرافیا
بازدید: 70 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 99 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 139

فصل اول مقدمه افزایش امكانات مادی، كاهش زمان كار روزانه ، افزایش تعطیلات هفتگی و سالانه ، پیدایش سالهایی در دوران جوانی كه فرد با فقدان و یا كمی مسئولیت روبروست و در مجموع توجه بشر به زمان فراغت به عنوان بخشی جدی از دوران زندگی ، این پدیده را در جایگاهی قرار داده است كه بی توجهی به آن علاوه بر ایجاد ضایعات و آسیب های اجتماعی ، موجبات نارضای

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

خرید

شهر تهران واكوسیستم طبیعی آن جهت اوقات فراغت

فصل اول :

مقدمه

افزایش امكانات مادی، كاهش زمان كار روزانه ، افزایش تعطیلات هفتگی و سالانه ، پیدایش سالهایی در دوران جوانی كه فرد با فقدان و یا كمی مسئولیت روبروست و در مجموع توجه بشر به زمان فراغت به عنوان بخشی جدی از دوران زندگی ، این پدیده را در جایگاهی قرار داده است كه بی توجهی به آن علاوه بر ایجاد ضایعات و آسیب های اجتماعی ، موجبات نارضایتی جامعه را نیز فراهم خواهد نمود . افزایش اوقات فراغت از 3 سال در جامعه كشاورزی به 12 سال در جامعه صنعتی و حتی 19 سال در جامعه فراصنعتی در طول عمر یك نسل امروزی نسبت به سادگی بتوان از آن چشم پوشید. تأثیر بهره بردادری مطلوب از این بخش از زندگی ، در پرورش انسان و رشد و شكوفایی شخصیت وی و در نهایت تكامل جامعه به حدی است كه برخی تمدن جدید را « تمدن فراغت » نامیده اند. ( ساورخانی ، 1370 ، 764 )

در شهرهای بزرگ تراكم بالای ساختمان ، كمبود و قیمت بالای زمانی ، مانعی بر سر راه ایجاد اماكن ورزشی ، تفریحی و گردشگری برای رفع نیاز ساكنین شهر می باشد . از اینرو توجه به زمینهای حاشیه شهر و حتی مناطق خوش آب و هوای حومه شهرها به عنوان روشی جایگزین ، مورد توجه قرار گرفته است . در ایران خلأ قدرت اداری موجود در این زمینه یكی از موانع اساسی پرداختن به این امر است . بدین معنی كه شهرداریها خود را در چارچوب محدوده قانونی شهر موظف و مكلف به برنامه ریزی می بینند و فراتر از آن را در خارج از حیطه مسئولیتی خویش می دانند . ازدحام جمعیت در ایام تعطیل در پاركها و فضاهای تفریحی داخل شهر و نیز خروج صدها هزار نفر از ساكنین در تعطیلات پایان هفته به حومه های شهر و پناهگیری در دامان طبیعت نمودهایی است از كمبود امكانات تفریحی شهر و نیز خستگی از دغدغه های زندگی شهری كه لزوم توجه به امكانات تفریحی شهری را اشعار می دارند .

شهر تهران به صورتی شگفت آور تمام مراحل تحول و توسعه شهری را در طول كمتر از نیم قرن از سر گذرانیده و اینك به یكی از بیست كلان شهر پر مسأله جهان تبدیل شده است .

محدوه‌ تهران قدیم تا شصت سال پیش فقط چهار درصد از سطح تهران امروزی را دارا بوده است . رشد و توسعه این شهر تا جنگ جهانی دوم بطور آرام و یكنواخت بوده اما توسعه آن بعد از جنگ سرعت بیشتری گرفته و در سال 1354 به حدود 12 برابر افزایش یافته در حالیكه توسعه آن در سراسر دوره قاجاریه فقط چهار برابر بوده است . در روند این تحول سریع و ناموزون ، چشم انداز جغرافیایی و خاستگاه طبیعی تهارن با تغییرات ویرانگر و انواع عدم تعادل روبرو گردیده است . گسترش خزندة شهر به دامنه های كوهستانی البرز و دشتهای سرسبز جنوبی و ادغام صدها روستا و هكتارها باغ و مزرعه در پیكر آن ، تمام حیات شهروندان را به مخاطره افكنده است .

در گذشته آلودگیهای زیست محیطی تهران بسیار محدود بوده بطوریكه از سده هشتم تا سده سیزدهم تهران بقدری مشجر و سر سبز بوده كه آن را به باغ گلزار و چنارستان و همچنین به بهشت پریان توصیف كرده اند .

در سه دهه اخیر به علت گسترش بی رویه تهران بیش از 300 هكتار از اراضی كشاورزی داخل محدوده 5 ساله و  2000 هكتار از اراضی محدوده 25 ساله  به مصارف ساختمان های شهری رسیده است .

با توجه به شرایط حساس زیست محیطی و كالبدی تهران از یك سو ، و نیازهای روز افزون اجتماعی و فرهنگی مردم به فضاهای باز شهری از سوی دیگر ، ضرورت بازنگری ، سازماندهی و نظام بخشی به این فضاها ، روز به روز بیشتر احساس می شود . بنابراین لازم است كه در چارچوب برنامه ها و طرح های كلان شهر تهران ، برنامه ریزی برای فضاهای باز و سبز ، به عنوان یك بخش مستقل در برنامه ریزی شهری ، مدنظر قرار گیرد و راهبردهای نوین و مناسب برای آن ارائه گردد .

با توجه به وضعیت اكولوژیكی منطقه ، خشكی اقلیم ، گرد و غبار كویری ، فشردگی بافتهای مسكونی و میزان زیاد آلودگی هوا و صدا ، ضروری است كه برنامه های مربوط به توسعه فضای سبز ، نه فقط به صورت توسعه سطوح سبز پراكنده در داخل شهر ، بلكه به عنوان یك نظام هماهنگ متشكل از انواع فضاهای باز و سبز درون شهری ، حاشیه شهری و برون شهری توسعه و انتظام پیدا كند .

پهنه جغرافیایی تهران با قرار گرفتن میان سلسله جبال البرز و دشت كویر از یك طرف ، دو رودخانه بزرگ كرج و جاجرود از طرف دیگر ، از تنوع محیطی و اقلیمی ویژه ای برخوردار است .

دامنه های سرسبز و دره های پر آب كوهستانهای شمالی تهران از چنان ارزشهای طبیعی، جاذبه های محیطی و چشم اندازهای بدیع برخوردار است كه بایستی به عنوان ذخائر طبیعی و ثروت ملی برای حال آینده مورد حفاظت و احیاء قرار گیرد . دره های شمالی تهران مانند سوهانك ، دارآباد ، دربند ، دركه ، فرحزاد و كن ، از دیر باز به عنوان تنفس گاه شهر و بستر تماس مردم با طبیعت مورد  استفاده بوده است . اما متأسفانه در طول چند دهه گذشته دامنه های البرز به نحو شتابناك مورد هجوم ساخت و سازهای بی رویه و تجاوز سوداگرانه قرار گرفته است . خوشبختانه در سالهای اخیر ، همراه با تحول دیدگاهها در برنامه ریزی و مدیریت شهری در تهران و با توجه به رشد آگاهی زیست محیطی مردم ، اندیشه ها و تصمیمات مربوط به ایجاد پیوند میان شهر و طبیعت و ساماندهی دره های شمال تهران قوت گرفته است . طرح « سازماندهی و طراحی شهری محور تفریحی فرحزاد » نیز به همین منظور در دست تهیه قرار گرفته است .

1 ـ 1 ـ اوقات فراغت

اوقات فراعت دلپذیرترین اوقات آدمی است . بخشی از عمر او كه از آن خود اوست . ساعاتی فارغ از كار روزانه و رنج ایام كه مصرف آن چیزی می كند كه خود می خواهد ، خود بر می گزیند و اگر عاملی بیرون از او دخالت نكند ، به رضا  و رغبت دل می گذراند . این لحظات برای عالمان دقایق تعمق ، برای هنرمندان زمان پدید آوردن و برای بی فكران و بی هنران ملال آورترین اوقات است . از اینروست كه این اوقات برای عده ای بارور و شوق انگیز و برای عده ای مفسده انگیزترین اوقات است . زمان عظیمی كه یك سوی آن بارو كردن عمر و زندگی  و سوی  دیگر آن ضایع شدن و هدر رفتن لحظه های شیرین و زود گذر است . اوقات فراغت نزدیكترین پیوند را با زندگی معنوی و فرهنگ دارد . اوقاتی كه به میل و اختیار در راه آموختن ، آفریدن ، ساختن ، پژوهش ، تربیت ، مشاركتهای داوطلبانه اجتماعی ، خدمات رایگان انسانی ، گسترش افقهای فكری و در بسیاری از عرصه های دیگر زندگی صرف می شود ، تبعاً ارتباط آن با حیات معنوی و فرهنگی جامع تنگاتنگ است . ( عمران ، ؟ 1 ، 3 )

تفریح مجموعة اشتغالاتی است كه فرد كاملاً با رضایت خاطر برای استراحت یا كسب انرژی ، توسعة آگاهانه یا فراگیری غیر انتفاعی و مشاركت اجتماعی داوطلبانه ، بعد از رهایی از الزامات شغلی ، خانوادگی و اجتماعی به آن می پردازد ، اوقات فراغت مدت زمانی است كه كار شخصی به عهده انسان نبوده و فرد در آن به فعالیتهای دلخواه خود می پردازد كه این موجب پرورش  استعداد ، شكوفایی شخصیت و برآوردن نیازهای جسمی و روحی و اجتماعی می گردد . ( شهابی ، 1366 ، 7 ، 8 )

  • فراغت مدت زمانی است كه فرد به استراحت برای رفع خستگی ، به تفریح برای رفع كسالت و دلتنگی و به فعالیتهای انتخابی برای رشد و توسعه ظرفیتهای جسم و روح خود می پردازد . ( اردلان ، ؟ ، 38 )
  • فراغت زمان فروخته نشده ای كه متعلق به فرد است ، زمانیكه فرد به میل خود از آن استفاده می كند ؛ فراغت نوعی رهایی از وظایف اجتماعی است .
  • فراغت فضای توسعه انسانی است و به انسانی كردن كار منتهی خواهد شد. (ماركس )

نظریات مرتبط با فراغت

به طور كلی در رابطه با پیدایش فراغت و گرایش انسان به آن سه نظریه عنوان می شود :

-         اولین نظریه مبانی تفریح را مذهب می داند . « دوركیم » و « جین هاریس » را می توان از طرفداران این نظریه نام برد . بطور كلی این نظریه حاكی از این است كه تفریح بصورت نمایش و رقص و آواز ، از مذهب سرچشمه گرفته و نوعی رفتار اجتماعی است كه در ایجاد وحدت میان اعضای یك گروه و یا قبیله نقش بزرگی را ایفا می كند .

-         دومین نظریه ، نظریه غریزی بازی و تفریح است . از طرفداران این نظریه می توان « جیمز بالدوین « …. ویلیام مك دوگان » و « كارل گروس » را نام برد . گروس در كتاب « بازی و بشر » معتقد است كه بازی انسان مانند بازی حیوانات از یك نیاز فطری سرچشمه می گیرد و وظیفة اصلی بازی در سنین كودكی آماده سازی طفل برای بزرگسالی است .

-         و بالاخره سومین نظریه ، نظریه مبنی بر استراحت و كسب لذت است . « اسپنسر » در این خصوص علتی گرایش انسان به تفریح را رها شدن از نیروهای اضافی می داند .

« مورتین لازواروس » روانشناس آلمانی ، عامل تفریح را نیاز بشر به استراحت و جبران خستگی بیان می كند . لازم به ذكر است كه افرادی مثل  « گروس » در مورد پیدایش تفریح و بازی نظری بنیامین دارند ، یعنی ضمن قبول نظریه مربوط به غریزی بودن تفریح ، فرضیه استراحت و رهایی از مسئولیت ها و كسب لذت را نیز قبول دارند . ( حمید و نتایج ، 1380 )

اهداف گذران فراغت

اوقات آزاد هر شخص متعلق به خود اوست و خود می داند كه چگونه از آنها و در چه كارهایی استفاده كند . آنچه میان این اوقات مشترك است ، همین آزادی فرد در رسیدن به امور دلخواه است و بالتبع نتیجة آن راحتی خیال و امنیت ، استراحت و آرامش ، تنوع و دوری از تكرار ، خلاقیت و در مجموع فرصتی برای روح تشنة انسان است برای تفكر مجدد با نگاهی محیط بر وجود خود .

هر چه زندگی شهری ریشه دارتر باشد ، مشكلات ناشی از آن بیشتر و عمیق تر است . چنانچه كشورهای اروپایی و آمریكایی ، با این بحران از سالها قبل مواجه بوده اند و هم اكنون تفریح و آسایش شهروندان از اركان اساسی برنامه ریزیهای  كلان آنها بشمار می رود .

حال اگر به انسان به دیده موجودی بنگریم كه نباید زیر چرخ دنده های تمدن خرد شود ، باید به تمایلات و خواسته های روحی و جسمی او در زمانی كه فارغ از وظایف معیشتی و زیستی خود می باشد ، اجازه بروز داد . در حقیقت همتی كه فرد در زندگی مصروف می دارد باید در این ساعت شكوفا شود ، تفكر با ارزش او در این زمان صورت پذیرد و بتواند به امور دلخواه خود بپردازد .

  • تفریح و وقت آزاد كه دیروز امكانات یك طبقه ویژه بودند ، امروز بصورت حق همگانی درآمده است . مفهوم تفریح در اجتماعی تغییرات زیادی یافته است . تحلیل وقت آزاد با همة پیچیدگیش ما را وادار می كند آن را در زمینه های زیر بررسی كنیم :
  • زمان وقت آزاد
  • نوع فعالیت
  • روش تفریح

در وراء این سه حالت تفریح ، سه پدیده مشترك و هم معنی وجود دارند : تفریح ، آزادی و حق انتخاب .

انسان آگاهانه یا ناآگاهانه انتخاب می كند و وقت های آزاد خود را طوری معین می كند تا برای اعصابش كه در اثر فعالیتهای اجباری زندگی روزانه ، كار ازدحام و خستگی ناشی از فشردگی بی حد محیط زندگی شهری آرامش دهنده بوده و باعث تعادل فیزیكی ـ روانی گردد . جفر دومازیه (  jaffre Damazedier ) سه عامل اصلی وقت آزاد را مشخص می كند :

  • رفع خستگی : با استراحت
  • سرگرمی : با تغییر
  • انبساط خاطر : با تفریح

1 ـ رفع خستگی : در وقت آزاد برای رهایی از خستگی شامل : استراحت ، سكوت ، بیكاری ، مشغولیات بدون هدف معین و اعمال بدون اجبار عینی .

2 ـ سرگرمی : برای رهایی از دلتنگی برای دوری از محل كار شامل : رفتن به مسافرت ، تغییر محیط ، جستجو و یا حتی تصورات ذهنی .

3 ـ انبساط خاطر : برای رهایی از خستگی فكری و یكنواختی روزانه و در نتیجه پرورش جسم و روان و شكوفایی شخصیت و فرهنگ انسانی . ( كاندیلیس ، ؟ )

ویژگیهای فعالیتهای فراغتی

اوقات فراغت را می توان زمانی دانست كه فرد در آن به فعالیتها و اشتغالاتی می پردازد كه به میل خود به منظور استراحت ، تفریح ، سرگرمی ، افزایش معلومات و یا توسعه مهارتها برگزیده است .

امروزه فراغت به  عنوان اصلی كه جای مشخصی در اوقات شهروندان پیدا كرده دارای اهمیت زیادی است و دارای ویژگیهای ذیل می باشد :

  • رها بودن از وظایف رسمی
  • هدف جهت مادی نداشتن
  • نشاط و شادمانی
  • پاسخگویی به نیازهای فردی ( سازمان مشاور فنی و مهندسی شهرداری تهران ، …. 16 )

چهار ویژگی اصلی فراغت از نظر دو مازیه عبارتند از :

  • رهایی از وظیفه
  • جهت نگرفتن
  • سرگرم كردن
  • تأثیر شخصیت ( دومازیه ، 1352 ، 12 )‌

مقاصد فراغت را می توان به هفت دسته تقسم نمود :

1 ـ استراحت و تجدید قوا

2 ـ بازی و تفریح

3 ـ كسب اطلاع و تكمیل معلومات شخصی

4 ـ پرورش و شكوفایی شخصیت

5 ـ نشست و برخاست با همگنان

6 ـ كار خلاق و ایجاد آثار

7 ـ طلب رهایی از مادیات زندگی و گریز از توهم

اوقات فراغت به گفته آلتان (Altan) دارای كاركردهای مثبت زیر است :

  • تأمین سلامت روحی و جسمی افراد و جامعه
  • شناخت محیط و طبیعت و كسب تجربه های آموزشی
  • توسعه هنرهای زیبا
  • بالا بردن ظرفیت كاری افراد ، پس از یك دوره استراحت و تمدید اعصاب
  • توسعه روابط میان جوامع ( حسین زاده ، میكائیلی ، 1379 )

كار دلخواه و آزاد در وقت آزاد

كار دلخواه یعنی فعالیتی كه انسان با میل شخصی و فارغ از وظایف شغلی ، تعهدات خانوادگی و نیازهای شخصی اولیه مثل : خواب ، خوراك و حمام و بطور كلی هر كاری كه با آزادای درونی و میل قلبی و باطنی انجام می دهد . این فعالیت سطوح مختلف دارد و از آفرینشهای علمی و هنری تا كارهای ضد اجتماعی را در بر می گیرد : اوج آن فعالیت دانشمند ، هنرمند ، نویسنده و یا فیلسوفی است  كه بنا بر نیاز دورنی اش به تحقیق و آفرینش دست می زند . پس از آن فعالیتهایی مثل كتاب خواندن ، رفتن به سینما ، تماشای فوتبال و یا بازی كردن قرار می گیرد و در پایین این طیف ، فراغت منفی و ناسالم است مانند تبهكاری اجتماعی ، اعتیاد ، بزهكاری و  تشكیل باندها و گروههای ضد اجتماعی .

  • فراغت ناب : آفرینش و خلاقیت هنری و فكری و جستجوگری .
  • تفریح : استراحت ، نشاط و تجدید قوا
  • سرگرمی : رفع ملال و گذران وقت
  • فراغت منفی : پدید های ضد اجتماعی و بزهكاری

از آنجا كه گذران فراغت در فضا اتفاق می افتد ( خصوصاً فراغت پویا ) با برنامه ریزی فضایی ارتباطی نزدیك دارد . هر نوع فعالیت فراغتی مانند تماشای تلویزیون در خانه ، رفتن به پارك ، قدم زدن ، دوچرخه سواری و بازدید آثار تاریخی به فضا مربوط می شود . بنابراین یكی از معیارهای طبقه بندی فراغت ، سلسله مراتب فضایی آن است . فراغت از نظر مكانی به سه بخش عمده تقسیم می شود :

  • گذران فراغت در محیط خانه
  • گذران فراغت در محیط شهر و روستا
  • گذران فراغت در عرصه كشور و بین المللی

گذران فراغت در خانه یا جنبه فردی دارد . مثل شنیدن موسیقی ، تماشای تلویزیون ، مطالعه و استراحت ؛ یا جنبه گروهی ، مانند دیدار و گفتگو با دوستان ، بازیهای خانوادگی ، مطالعه دسته جمعی و كار تولید جمعی . در عرصه دوم یعنی محیط شهر ، گذران فراغت یا در فضای بسته اتفاق می افتد كه برای فعالیت شخصی در نظر گرفته شده اند . مثل سینما ، تئاتر ، نمایشگاه ، موزه ، سالنهای ورزشی ، كتابخانه و فرهنگ سرا كه بیشتر متناسب با فعالیت غیرفعال است ، یا در فضاهای باز كه بیشتر با فراغت فعال سر و كار دارد مثل رفتن به پارك ، قدم زدن ، دوچرخه سواری ، ورزش در مكانهای باز ، بازدید از فضاهای شهری ، حضور در هفته بازارها و غیره . سرانجام فضاهای گذران فراغت ، عرصه بیرون شهر را در بر می گیرد و با مفهوم دیگری به نام گردشگری یا توریسم ( داخلی و خارجی ) ارتباط می یابد . ( مهدی زاده ، 1379 )

فراغت و تفریح در دین

« هیچوقت فارغ و بیكار منشین ، وقت خود را ضایع مساز ، وقت غنیمت است . تا وقت و فرصت باقی است آن را تلف ننموده و تكامل در تو وجود نداشته باشد ، همین كه از كار فارغ شدی به كار دیگری مشغول شو و در كارهای میل و رغبت و توكل تو به خداوند تعالی باشد . » [1]

پیامبر اكرم ( ص ) همواره در جهت رشد استعداد ها و پرورش جسم و روح تشویق می نمودند :

« تفریح كنید ، بازی كنید ، زیرا دوست ندارم در دین شما خشونتی دیده شود . »

ایشان فرموده اند : « بهترین سرگرمی مؤمن شناست و به فرزندان خود نیز شنا و تیراندازی بیاموزید . » همچنین هشدار داده اند كه قدر نعمتهای صحت و فراغت را بدانند و در آنها كفران روا مدارند تا مغبون نگردند . از طرفی آن حضرت عنایت داشتند كه برخی كارهای فراغت كه هرزگی و ابتذال را به دنبال داشته باشند نه تنها موجب اسراف و تبذیر در نعمتها و كفران آن می گردد ، بلكه فرد را به انحرافات و بزهكاریها سوق داده باعث ایجاد مشكلات اجتماعی می گردد ؛ به علاوه عدم توجه به امور تربیتی و اجتماعی و سهل انگاری در چگونگی گذران اوقات فراغت مردم بویژه جوانان و نوجوانان و محرومین و معلولین ، به تحلیل تدریجی و استهلاك توان و استعداد آنها و صرف انرژی در راههای ناصواب منجر می شود كه در صورت وجود مشكلات بیولوژیكی ، فردی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی ممكن است به بروز معلولیتهای ثانویه ، ایجاد بی تفاویتها ، یأس  ، مرگ زودرس ، ناسازگاریها ، انحرافات و بزهكاری گردد . ( شهابی ، 1366 ، 1 تا 3 )

ابعاد اقتصادی گذران فراغت

یك تلقی اشتباه فراغت را موضوعی تفننی و هزینه بر می داند باید اصلاح شود . امروزه در تمام دنیا به این نتیجه رسیده اند كه فراغت یكی از نیازهای اساسی و اولیه زیستی است .  تمام فعالیتهای اقتصادی از نیاز شروع می شود و نیاز به كالا ، اساس تولید ، توزیع و مصرف است :

بنابراین مردم اگر برای رفع نیازهای خود ، كالایی متناسب ببینند به راحتی حاضرند هزینه اش را بپردازند . ایجاد تسهیلات فراغتی را نباید صرفاً سرمایه گذاری بخش عمومی بدون برگشت دانست . اولاً در اینجا برگشت سرمایه منفعتی اجتماعی است و به رشد روحی و افزایش توان ملی كمك می كند ؛ ثانیاً می تواند منشأ اشتغال  و تولید باشد و درآمد ایجاد كند . از طرف دیگر تجربه جهانی نشانگر این است كه برنامه ریزی گذران فراغت حتماً نیاز به سرمایه گذاریهای كلان و عیب ندارد ، آگاهی اوقات با كارهای ساده و با استفاده ساده و با استفاده از فضاهای مرده و تأسیسات و تجهیزات فرسوده نیز می توان فضاهای فراغتی مطلوب ایجاد كرد . فضاهای قدیمی و فرسوده شهر می توانند از چند نظر جذاب باشند :

  • یادآور تاریخ و هویت آن مكان هستند .
  • با بازسازی مختصر می توانند فضای شهری را از نظر بصری زیبا  كنند . ( مهدی زاده ، 1379 )

تأثیرات عدم برنامه ریزی فراغت

« زیباترین چیزی كه می توان تجربه كرد ، چیزی است مرموز ، چنین چیزی سر چشمه هنر راستین و علم است . كسی كه با چنین احساسی ناآشناست ، كسی كه نمی تواند دمی فارغ از خویشتن به عالمی مرموز خیره شود ، كسی است كه در وجود خود چیزی بیش از یك مرده ندارد و چشم بینایی و بسته است . » ( آلبرت انیشتین ، ؟ )

بازی برای كودكان و نوجوانان یعنی ابراز شوق از اینكه در وقت دلخواه و در مكان دلخواه كشفیاتی انجام دهند . بازی در حد اعلای خود نوعی پژوهش است . تمدن جدید در بازی طبیعی كودكان است برده است . آنچه برای كودكان در حول و حوش منزلشان جاذبه داشت از میان رفته است و بیشتر مخفیگاههای مرموز كه بازی را برای كودكن فریبنده می ساخت جارو شده اند .

غالباً فراموش می كنند كه در جهان خشن و مدرن امروزی ، بازیهای قایم باشك و دیدن چیزهای زیبا ، همانقدر برای كودكان در حال رشد لازم است كه هوا و غذا .

دكتر فنینگ ( fanning )  در مطالعه ای كه دربارة خانواده های آپارتمان نشین آلمان در سال 1967 انجام داده ، ثابت كرد كه تعداد بیماران روانی و ناراحتیهای ریوی در بین آنها سه برابر خانواده هایی است كه در خانه های حیاط دار زندگی می كنند و هر چه ارتفاع آپارتمان بیشتر باشد ، بیداد بیماری روانی بیشتر خواهد بود . حال در میان كودكان زیر 10 سال میزان بیماری رقم بزرگتری را نشان می دهد كه حاكی از تأثیر مخرب تر بر روی اطفال است . خلاصه اینكه اگر از خردسالان فرصت بازی ، مخاطره جویی و دوستیابی در فضای آزاد سلب شود ، رشد عواطف متوقف خواهد شد و این یعنی عمارتی كه از بن خراب شده است . ( هودسن ، 1347 )‌

در جامعه شهری امروز كه زندگی اكثر خانواده ها در توده های جمعی و مسكونی ( آپارتمانها و برجها ) می باشد ، اثرات نامطلوب روحی و جسمی روی  تمام افراد خانواده مشهود است و این تأثیرات مخرب روی كودكان ، خانمهای خانه دار و سالخوردگان بیشتر است . بیشترین تأثیر روی خردسالان و كودكان است كه شخصیتشان چون روحی سفید در حال شكل گیری است و نیاز به تحرك و جنب و جوش و بازی و ارتباط با همسالان ، حضور در طبیعت و كنجكاوی و جستجو دارند تا ذهنشان پرورش یافته ، شخصیتشان شكوفا گردد و به رشد جسمانی آنها كمك شود . بنابراین یكی از مؤثرترین راه حلها برای زندگی متراكم در آپارتمانها و برجها ، برنامه ریزی تفریح ، بازی و سرگرمی آنها در مقاطع مختلف زمانی است ؛ یعنی تخصیص فضاهای امن و در كنترل والدین در دل طبیعت و با تنوع و گونه گونی تا این نیاز كودكان برآورده شود .

تقسیم بندی وقت آزاد

اوقات فر اغت را می توان از چند نظر بررسی كرد :

  • از نظر زمانی : می تواند شامل بخشی از روز ، پس از پایان كار و اشتغال روزانه ، بخشی از روزهای هفته ، تعطیلات آخر هفته ، بخشی از تعطیلات موردی و مناسبتهای پراكنده در روزهای سال ، بخشی از تعطیلات سالیانه بصورت چند هفته پیوسته یا ناپیوسته .
  • از نظر مكانی : در محیط خصوصی خانه ، خارج از خانه و در فضاهای بسته ( كلوپها ، سینماها ، پاركها و زمینهای بازی .
  • مسائل اجتماعی ـ اقتصادی : با توجه به وضعیت فعالیت ( فعال ، غیر فعال ، شاغل ، غیر شاغل ، خانه دار ، محصل و …. ) و با توجه به گروههای عمده شغلی ، سطح سواد و شرایط جنسی و سنی .
  • چگونگی فعالیت : گذران فراغت فعال ( ورزشی ، مذهبی ، هنری ـ آموزشی ، تفریحی ، راهنمایی و گردش ) و گذران فراغت غیر فعال ( مطالعه ، سرگرمیهای سمعی ـ بصری ، هنرها و سرگرمیهای خانگی ) . ( سازمان مشاور فنی و مهندسی شهرداری تهران ، 16 تا 19 )
  • فراغت از نظر سنی : هدف همه انسانها از زیستن رسیدن به كیفیت و دلخواه خود از زندگی یا سعادت است كه با فراغت تعریف می شود . همه انسانها با این موضوع درگیر هستند و به همین دلیل نیازهای فراغتی بسیار متنوع است . از كودك خردسال تا سالخوردگان همگی احتیاج دارند وقتشان را بصورت دلخواه و معنادار بگذرانند . كودكان ، زمان و مردان در سنین مختلف نیازهای فراغتی ویژه ای دارند كه باید به آنها پاسخ داده شود و عدم ارضای آنها مترادف با احساس نگون بختی است .

    نیازهای فراغتی تناوب زمانی دارند :

  • نیازهای روزمره و كوتاه مدت ، مانند پیاده روی ، دید و بازدید و غیره .
  • نیازهای میان مدت ، مانند كوه نوردی و پیك نیك هفتگی در فضاها و تجهیزات گسترده تری می طلبد .

نیازهای بلند مدت ، مانند سفرهای چند روزه ، سیر و سیاحت و گردشگری كه به برنامه ریزی اقتصادی ـ اجتماعی نیازمند است .


جهت دریافت فایل شهر تهران واكوسیستم طبیعی آن جهت اوقات فراغت لطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

خرید

برچسب ها : شهر تهران واكوسیستم طبیعی آن جهت اوقات فراغت , دانلود شهر تهران واكوسیستم طبیعی آن جهت اوقات فراغت , شهر تهران , اكوسیستم , اكوسیستم طبیعی , اوقات فراغت , جغرافیا , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , دانلود پروژه

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر